Shkolla Qendër Komunitare - Përtej kornizës së shkollës
Tiranë, 19 Dhjetor 2019– Pas muajsh përgatitje, u miratuan planet e para të veprimit për Shkollat Qendra Komunitare në Durrës, Vora, Peqin, duke shënuar fillimin e zbatimit të projektit “Ndërtimi i komuniteteve të qëndrueshme ndaj ekstremizmit të dhunshëm përmes modelit ‘Shkollës si Qendra Komunitare”.
Ky projekt, i mbështetur nga Zyra e çështjeve publike të Ambasadës SHBA-së, synon të fuqizojë komunitetet vendore në zonën Fushë Krujë, Krujë, Vorë, zonën e Kasharit (Tiranë), Shijak, Durrës dhe Peqin për forcimin e qëndrueshmërisë dhe parandalimin e çdo forme të radikalizmit që çon në ekstremizëm të dhunshëm përmes masave parandaluese shumë-sektoriale, duke i dhënë theks të veçantë institucioneve arsimore dhe kompetencave të të mësuarit gjatë gjithë jetës.
Puna dhe përvoja e gjerë e IDM-së në terren në ekzaminimin e radikalizmit dhe ekstremizmit të dhunshëm në nivel kombëtar dhe lokal në Shqipëri, sugjeron që programet e parandalimit e luftimit të extremizmit të dhunshëm duhet të përqendrohen në forcimin e kapaciteteve të komuniteteve lokale dhe krijimin e vlerave të forta të qytetarisë. Në këtë mënyrë duke përdorur modelin “Shkolla si Qendër Komunitare” – (SHQK) si një instrument që e bën shkollën një pjesë integrale të shoqërisë, rrit mundësitë e aktorëve vendorë për vendimmarrje të përbashkët dhe zhvillimin e komunitetit, respektimin e diversitetit dhe përdorimin e burimet të komunitetit në nxitjen e komuniteteve të qëndrueshme.
Gjatë dy viteve të fundit, IDM ka pilotuar me sukses qasjen SHQK në dy bashki të vogla – Cerrik dhe Peqin. Ky projekt kontribuoi për të shndërruar dy shkolla të mesme të bashkive të synuara në qendra komunitare, duke krijuar kështu një hapësirë që i shërbeu komunitetit dhe aktorëve të pushtetit vendor për tu shndërruar në partnerë të rëndësishëm në ndërmarrjen e veprimtarive të përbashkëta dhe ndarjen e përgjegjësive për të parandaluar çdo formë të ekstremizmit të dhunshëm. Zonat e reja të synuara konsiderohen si bashki të pa-aksesueshme dhe me cenueshmëri të lartë ndaj çdo forme të ekstremizmit të dhunshëm, të ekspozuara ndaj disa sfidave në lidhje me zhvillimin e komunitetit, gatishmërinë institucionale lokale dhe aftësinë e të dy këtyre aktorëve për të bashkëvepruar dhe për t’u përgjigjur fenomeneve negative. Në mënyrë të veçantë, institucionet vendore vendore, agjencitë e zbatimit të ligjit dhe komuniteti i shkollës – pavarësisht nga gatishmëria e tyre, tregojnë kuptueshmëri të cekët në lidhje me mjetet për të forcuar komunitete të qëndrueshme dhe për të adresuar faktorët nxitës të ekstremizmit të dhunshëm.
Në një periudhë prej 15 muajsh, ne do të:
a) Ndërtojmë një partneritet strategjik shumë-palësh në nivelin vendorë
b) Zhvillimi i kapaciteteve dhe mbështetja për grupet e shkollave dhe komuniteteve
c) Të mbështesim rrjetëzimin dhe shkëmbimin e përvojave të komuniteteve të qëndrueshme
Në shkollat e mesme në vijim:
Shkolla e Mesme “Dom Nikoll Kacorri” në Durrës
Shkolla e Mesme “Shote Galica” në Fushe- Krujë
Shkolla e Mesme “Sadik Stavileci” në Kashar
Shkolla e Mesme “Skenderbeu” në Krujë
Shkolla e Mesme “Zihni Magani” në Peqin
Shkolla e Mesme “16 Shtatori” në Shijak
Shkolla e Mesme “Isa Boletini” në Vorë
Në muajt e parë të projektit, pyetësorët u shpërndanë midis komunitetit të shkollës (nxënës, mësues dhe prindër) në secilën prej shkollave, për të marrë një ide më të mirë për nevojat e shkollës dhe komunitetit lokal. Pyetësorët përfshinë tema të tilla si marrëdhëniet midis anëtarëve të ndryshëm të komunitetit shkollor, angazhimi qytetar i komunitetit shkollor dhe mundësitë e pjesëmarrjes së të rinjve në institucionet vendore vendimmarrëse. Gjetjet nga sondazhet ndihmuan ekipin e projektit të identifikojë aktivitetet e mundshme që mund të përfshihen në Planin Vjetor të secilës shkollë bazuar në modelin “Shkolla si Qendër Komunitare”. Gjatë takimit të parë me palët e interesuara për të diskutuar planin e veprimit, në Peqin më 11 dhjetor 2019, pas prezantimit të rezultateve nga anketimi, përfaqësuesit e shkollave shprehen domosdoshmërinë e tyre që të kenë më shumë aktivitete sociale për komunitetin Peqin, e cila nuk ka pasur shumë vëmendje nga OJQ-të dhe aktorët e tjerë kombëtarë. Vetë qyteti ka pak mundësi argëtuese dhe studentët nuk kanë shumë hapësira sociale. Për ta bërë angazhimin e të gjithëve më zyrtare, u nënshkrua një marrëveshje mirëkuptimi midis shkollës / kryetarit të bashkisë / policisë lokale dhe zyrës arsimore, për të zbatuar aktivitetet e përshkruara në planin e veprimit. Kjo metodë do të ndiqet edhe në bashkitë e tjera.
Në Durrës, mbledhja u mbajt më 18 Dhjetor në ambientet e Dom Nikoll Kacorri si një pikë takimi për të bashkuar të gjithë aktorët lokalë së bashku për të diskutuar në lidhje me aktivitetet e propozuara. Oficerët e policimit në komunitet e vlerësuan takimin si një pikë fillestare për të shkëmbyer informacione dhe kontakte me komunitetin e shkollës. Studentët shprehën kureshtjen e tyre në lidhje me aktivitetet dhe si këto aktivitete do të parandalojnë ekstremizmin e dhunshëm. Një aktivitet që u sugjerua të shtohej në plan ishte aktivitetet sportive për të gjithë komunitetin, pasi u përmend nga mësuesi i edukimit fizik që komuniteti përreth shkollës mund të ftohet të luajë sport, si një mënyrë për të hequr vëmendjen nga fenomene negative.
Më 19 Dhjetor, ekipi i projektit zhvilloi takimin e fundit për këtë vit në bashkinë Vorë. Ndikimi që tërmeti ka lënë ishte shumë i dukshëm. Të gjithë shprehën dëshirën për të ndryshuar energjinë e situatës në pozitivitet e biseda më të shëndetshme duke u përqendruar në të ardhmen dhe të planifikuarit të aktiviteteve të gjithë së bashku si një komunitet. Komuniteti i prindërve të shkollës ishte shumë aktiv dhe i angazhuar në aktivitetet e shkollës, i cili mund të shërbejë si një model për t’u transmetuar në shkollat e tjera të projektit.
Duke vënë re se si të gjithë aktorët lokalë merrnin përsipër organizimit e aktiviteteve dhe të vendosurit të përgjegjësive ndaj njëri-tjetrit tregon nivelin e angazhimit që kanë të gjithë aktorët lokalë për arritjen e rezultateve të projektit. Ngritja e klasës multi- funksionale në secilën zonë do të krijojë hapësirën e duhur për të gjithë aktorët të takohen dhe diskutojnë aktivitetet e planifikuara.